KARA BİR KOMEDİ - SESSİZLİK

Kara Bir Komedi
Sessizlik – İstanbul Devlet Tiyatrosu – Üsküdar Tekel Sahnesi – 5 Aralık 2013

Oyunun sergilendiği mekan Üsküdar’da eski Tekel Tütün Deposu. Son derece güzel bir restorasyonla bir kültür merkezine çevrilmiş. Tiyatronun yanında klasik müzik konseri ve provalarının yapıldığı güzel bir mekan olmuş. Tekel Müzesi olarak da hizmet veriyor. Hemen önünden boğazın ve iki köprünün muhteşem manzarası da ayrıca görülmeye değer.

Yazan : Mario Buffini Çevirmen : Serdar Biliş
Yönetmen : Mehmet Birkiye Yönetmen Yardımcısı : Kubilay Karslıoğlu
Dekor Tasarımı: Efter Tunç Giysi Tasarımı : Şirin Dağtekin Yenen
Işık Tasarımı : Önder Arık Müzik : Çağrı Beklen
Dans Düzeni : Alpaslan Karaduman Dramaturg : M. Melih Korukçu

Oyuncular
Funda Eryiğit, Oya Okar, Savaş Özdemir, Süleyman Atanısev, Münir Can Cindoruk, Nimet İyigün

Cumbria Lordu Silence ve ağabeyinin sürgüne yolladığı Fransız Prensesi Ymma, İngiltere kralı Ethelred tarafından zorla evlendirilir. Silence’ın kendisiyle ilgili ‘kendisinin bile bilmediği’ bir sır, herkesin kaderini bir anda değiştirir. Şiddet ve gaddarlığın hüküm sürdüğü karanlık çağ İngilteresinden, isteğimiz ve irademiz dışında dayatılan yazgılar karşısındaki sessizliği tartışan tarihsel bir komedi.
Erkek egemen bir toplumda iktidar ve kadın olma ilişkisini anlatan son derece kuvvetli ve aynı derecede esprili bir oyun. Din, cinsellik, şiddet, kadın-erkek ilişkileri ve güç var bu oyunda. Gülümserken düşünüyor, düşünürken gülümsüyorsunuz...

Temel değerlerimiz vazgeçilmez mi? Taşlar yerinden oynarsa dünyanın sonu gelir mi? Cinsiyet ile ilgili koyduğumuz sınırlar ne kadar keskin?

Gerçekleri gizleyerek veya sessiz kalarak yaşamı sürdürebilmek mümkün müdür?

Sessizlik pek çoğumuz için bir kaçış. İnsandan, kavgadan kimi zaman kendinden. Ama aslında kendi içinde öyle konuşkan ki sessizlik... Dilinden anlamayı bilirseniz, duymak istediğiniz her şeyi size söyler.


Bir Yorum: DT'den feminist bir masal
BAHAR ÇUHADAR
Normandiya’nın dikbaşlı prensesi Ymma, Cambria’nın 14’ündeki cesur lordu Silence, Lord’a göz kulak olan papaz Roger, Ortaçağ İngilteresi’nin ürkek kralı Ethelred İstanbul Devlet Tiyatrosu sahnelerinde, Mehmet Birkiye rejisinde buluşup; büyüleyici, bir o kadar da gerçekçi bir masal anlatıyor. İrlandalı oyun yazarı Moira Buffini’nin kaleminden çıkan ‘Sessizlik/Silence’ın DT yorumunda oyunun sözel, performatif ve görsel gücü ne eksik ne fazla. Ana kişilerden hareketli dekoru yöneten koroya, tüm performanslarda güçlü bir ekip ritmi seziliyor.
‘Sessizlik’ tek tanrılı dinlerin hâkim olduğu, ataerkil kısır düzene, bireye kendi bedeni ve hayatı üzerinde dahi söz hakkı bırakmayan iktidara karşı, kadından ve doğadan yana duran bir metin. Erkek olarak yetiştirilip ‘özgürlüğünü’ almış Lord Silence ile salt bir ‘dişi’ olarak görülen Prenses Ymma bir düzlemde; başlarda pagan inancını lanetlerken, sonunda dini sorgular hale gelip kendini doğaya, aşka, özgür düşünceye bırakan Papaz Roger başka bir düzlemde kadından ve doğadan yana yorumu güçlendiriyor.
Buffini’nin metninin çarpıcılığı; tüm bunları Ortaçağ atmosferine kurduğu çağdaş bir masalla, taze bir dille, günümüzden tat taşıyan esprilerle, düzlemleri arasında geçişkenlik kurarak ve merak duygusunu diri tutarak yapmış olmasında.
Birkiye’nin rejisi ise Efter Tunç’un dekor tasarımını da yanına katarak dinamik dekor değişimleri, eğlenceli sahneleri, anlatıcı oyunculukla güçlendirdiği geri dönüşleri, şaşaadan uzak ama yaratıcı efektleriyle seyri canlı tutan türden.
İçinden ‘fırlama, cesur bir velet’ çıkaran Funda Eryiğit (Silence) başta; Oya Okar (Ymma), Süleyman Atanısev (Roger), Münir Can Cindoruk (Kral), Savaş Özdemir (Eadric), Nimet İyigün (Agnes) ve dekora can katan koro uyumlu, enerjik ve seyirciyi ikna eden performanslar izletiyor.
İki perdelik oyun; metni, dramaturjisi, rejisi, oyunculukları, müziği, dekor-ışık-giysi tasarımıyla izleyiciyi yumuşakça sarıp sarmalayan, boğmadan -ama aldatmadan da- büyüleyen bir iş. ‘Hakikat mantarı’ tadındaki bu masal için tüm ekibe teşekkürler. İzlediğimden beri o kadar çok insana “Sessizlik’i izle” diyorum ki buradan yazmaya gerek bile kalmadı belki de!